Voorzitter, Raad en inwoners vandaag staan we hier om een belangrijk onderwerp voor Steenwijkerland te bespreken. De behandeling van de gemeentelijke begroting. Deze begroting fungeert als een kompas voor ons bestuur. Het bepaalt onze prioriteiten, legt de basis voor onmisbare diensten en biedt ruimte voor projecten die onze inwoners ten goede komen. Het grootste deel van de financiën van een gemeente is afhankelijk van bijdragen van de landelijke overheid en de afgelopen jaren die ik in ieder geval in de raad zit, hebben we ervaren dat deze bijdragen uitermate onvoorspelbaar zijn geweest, wat aanzienlijke uitdagingen met zich meebrengt voor de begroting.
Deze financiële grilligheid bemoeilijkt het ons als gemeenteraad enorm om heldere financiële kaders mee te geven voor de uitvoering van onze taken en projecten.
Voorzitter, ook vandaag bevinden we ons in een vergelijkbare situatie. De landelijke overheid heeft nog geen besluit genomen over de financiering na 2026 en dat betekent voor alle gemeenten in Nederland opnieuw begroten in onzekerheid. We kunnen de financiële situatie na 2026 niet nauwkeurig voorspellen en indicaties wijzen op een dreigend tekort. Echter als de beloofde compensatie van de overheid daadwerkelijk komt, zonder kortingen, kunnen we zelfs met een overschot te maken krijgen, de septembercirculaire laat bv al weer een beter beeld zien. Maar dat weten we nog niet en de landelijke verkiezingen maken dat deze onzekerheid naar verwachting voorlopig nog niet opgelost wordt.
Hoe moet je hier nu mee omgaan? Als gemeenteraadslid vind ik het erg belangrijk dat we betrouwbaar zijn, dat mensen van ons op aan kunnen. Maar hoe kunnen we nu projecten inzetten en resultaten beloven als de belangrijkste financier van de gemeenten, de landelijke overheid, geen duidelijkheid geeft over het geld?
De VVD steunt daarom het standpunt van het college om nu geen maatregelen te nemen zoals bezuinigen of extra belasten van inwoners. Geen paniekvoetbal te spelen, maar doorgaan met de uitvoering van onze taken en ambities voor Steenwijkerland.
Sterker nog onze fractie is van mening dat we ons ook niet moeten laten verlammen door deze financiële onzekerheid en dat is wel wat er nu een beetje dreigt te gebeuren met een aantal van onze grotere projecten. Over de belangrijke projecten uit het coalitieakkoord moeten nog wat knopen doorgehakt worden en kan wat de VVD betreft tempo gemaakt worden. Uiteindelijk moeten we knopen doorhakken over de unilocatie VO en over het museum. Natuurlijk hebben we hier te maken met het financieel kader waarbinnen we moeten werken, maar uiteindelijk hebben we ook ons gezond verstand en gaat het er om wat we over hebben voor bepaalde projecten. We dringen dan ook bij het college aan op besluitvorming hiervan voor de komende PPN. De financiële onzekerheid mag niet de reden zijn dat we zaken die van belang zijn voor onze inwoners voor ons uitschuiven. Want één ding is onze fractie in ieder geval wel duidelijk, wachten op een financieel heel duidelijke situatie voor de komende jaren om zo heel goed integraal te kunnen afwegen, is voorlopig een utopie. Financiële onzekerheid hoort op dit moment bij de gemeentelijke begroting in ons land en aan ons als gemeenteraad de taak om lef te tonen en keuzes te maken. Keuzes waarvan wij denken dat het de beste beslissingen zijn voor onze inwoners. Wij roepen het college dan ook op om deze keuzes aan ons voor te leggen, op korte termijn, zodat ze verwerkt kunnen worden in de PPN.
Voorzitter, gelukkig zien we in de begroting dat de bestuursprogramma’s, waarin de ambities en acties voor de huidige periode vermeld staan, mooi doorlopen. Zo willen we onze waardering uitspreken voor de volgende zaken:
• Het tempo in de woonagenda wordt er ingehouden en daar ontvangen we ook halfjaarlijks mooie overzichten van. Wel is de VVD van mening dat als we snel onze woningen voor eigen inwoners willen bouwen we de Kamp (deel van de Schans) zeker niet buiten beschouwing moeten laten (overigens zoals u weet, altijd al een mogelijkheid voor de VVD geweest om open te houden en wij hebben hier rond de vorige verkiezingen ook niet iets anders over gezegd of beloofd)
• Er is momenteel goed grip en overzicht op de werkzaamheden en kosten van het grootste deel van het sociaal domein. Iets waar wij als VVD jaren achter elkaar voor gepleit hebben. Het is fijn dat deze grip er nu is en we onze aandacht kunnen richten op en zorg kunnen bieden aan de mensen die het nodig hebben. Speciale aandacht vragen we hier voor de steun aan werkende armen: het bereiken van deze doelgroep is erg lastig, juist omdat ze werken. Een speciale benadering is hiervoor nodig.
• We zijn blij met de aanvulling van de algemene reserve, die we kunnen doen door goed financieel beleid, waardoor we onze buffer kunnen aanvullen, zowel voor eventuele investeringen als voor onverwachte grote tegenslagen. De VVD heeft hier eerder ook voor gepleit.
• En tot slot onze complimenten voor de daling van gegronde bezwaren OZB en een stijging van de Waarderingskamer voor het WOZ-proces van 2 sterren, naar 3 sterren en als we dit nog 2 jaar vasthouden zelfs 4 sterren. Goede voorlichtingscampagne en verbetering van het proces hebben hier zeker aan bijgedragen. Een onderwerp waar wij ons als VVD jaren hard voor hebben gemaakt en mooi om nu te zien dat dit zo goed aangepakt wordt in Steenwijkerland.
Voorzitter, we sluiten af met een aantal aandachtspunten voor de VVD:
• In het programma Vitaal Platteland heeft de Stichting Nationaal Park WW een grote rol. We zien ook in de beantwoording van de technische vragen bij de begroting, dat we hier jaarlijks 800.000 aan uitgeven. De zichtbaarheid van de rol en wat de stichting jaarlijks hiervoor doet is voor de VVD-fractie niet groot. Graag zouden wij beeld willen krijgen wat de Stichting jaarlijks doet en hoe zij haar rol tot uitvoering brengt.
• Projectmatig werken is bij de overheid bijna de standaard, heel veel zaken worden programma- of projectmatig aangepakt. De VVD heeft al vaker aangegeven dat zij van mening is dat dit echt beter zou moeten. In de begroting lezen we dat hier aandacht voor is, maar de wijze waarop dit wordt aangepakt, projectmatig, stelt ons niet helemaal gerust. Omdat wij denken dat het voor de uitvoering van onze ambities erg belangrijk is dat dit onderdeel professioneel wordt aangepakt, vragen we hier wederom specifieke aandacht voor, én zouden we graag halverwege 2024 op de hoogte willen worden gebracht van de vorderingen.
• In lijn van voorgaande opmerking hebben we als VVD ook al eerder gepleit voor een goed overzicht van de stand van zaken van grote lopende projecten. Bij de bespreking van de PPN hebben we hier een motie voor ingediend, die het niet gehaald heeft. Wij dienen hem dan ook niet opnieuw in, maar de VVD blijft hameren op het belang van een dergelijk goed overzicht. Belangrijk voor ambtenaren en bestuur zelf, maar ook belangrijk voor ons als raad en belangrijk voor de inwoners, zodat ze kunnen zien wat er gebeurt met hun geld in hun gemeente.
Wij dienen mede in de volgende moties:
• Statiegeld is geen afval, PvdA
• Volgende stap bij duurzame energie met monovergister, CPB
• Vindbaarheid van subsidies, PvdA
Voorzitter, hiermee sluit ik de bijdrage van de VVD af en rest mij niets meer dan de ambtenaren te bedanken voor de zorgvuldige wijze waarop deze begroting is opgesteld en de zorg en aandacht die ze hebben besteed aan alle technische vragen die wij als gemeenteraad dit jaar weer hadden. Wij wensen het college veel succes met de uitvoering hiervan.