Bestemmingsplan Buitengebied is duur, irritant en niet van deze tijd

Tijdens de politieke markt van dinsdag 25 november j.l. ontstond een interessante discussie over nut en noodzaak van een bestemmingsplan buitengebied. De VVD trok om meerdere redenen in twijfel of het nog veel zin heeft het bestemmingsplan buitengebied te herzien. Geinspireerd door Christen Unie woordvoerder Sietze van Hemmen stelde Wim Stapel, fractievoorzitter van de VVD, wethouder Brus de vraag wat nut en noodzaak nog is van een nieuw bestemmingsplan. We hebben nu een beheersverordening, die de verschillende bestemmingsplannen in het buitengebied vervangt. Brus moest erkennen dat het een lastige vraag was, waarop hij op dat moment het antwoord schuldig moest blijven. Niet onbegrijpelijk. De Wet op de Ruimtelijke Ordening is complex. De uitwerking via het bestemmingsplan wordt door veel mensen niet begrepen. Het is een ijzeren harnas voor ambtenaren, waarbinnen ze zich moeten houden aan regels. Regels die veelvuldig als onredelijk en “niet van deze tijd” worden ervaren. Regels ook, die ons voor de voeten lopen in een snel veranderende plattelandsomgeving. In de regionale woonvisie voor West Overijssel wordt op meerdere plaatsen gevraagd “flexibel om te gaan met bestemmingsplannen” met name ook terzake van V.A.B.’s ( vrijkomende agrarische bedrijfsbebouwing). Ook doet men een beroep op particuliere investeerders.

Gezien de betekenis van een bestemmingsplan buitengebied voor de bewoners van het gebied alle reden om nut en noodzaak op een rijtje te zetten.

Het bestemmingsplan regelt alles omtrent bouwen en bouwwerken. Waar het mag, hoe hoog en groot een gebouw mag zijn en voor welke doeleinden het mag worden gebruikt. Een boerderij mag niet zomaar worden aangewend als cafe en een woonhuis kan niet zonder “een wijziging van het bestemmingsplan” worden veranderd in een cafetaria. Fabrieken en kantoren dienen op bedrijventerreinen te staan en kunnen niet in het buitengebied worden gebouwd.  Dat is goed verdedigbaar. Het wordt al twijfelachtiger als je een oude schuur van 600 m2 wilt afbreken en er een nieuwe van 250 m2 voor in de plaats wilt zetten. Dat kan niet. De oude van 600 m2 restaureren kan zonder problemen. Hoezo verdedigbaar.  Een woud aan regelneven bemoeit zich met de ontwikkeling van particulier bezit.

Wij hebben dat met elkaar afgesproken om rechtszekerheid te bieden aan verschillende partijen, die met verschillende belangen naast elkaar moeten leven. De vraag is of dat niet anders kan.

Het herzien van een bestemmingsplan, dat op grond van de Wet op de Ruimtelijke Ordening ( WRO) één keer in de 10 jaar moet gebeuren is een kostbare zaak voor de gemeente. Het kost tonnen aan inhuur van expertise. Daarnaast gaan er duizenden manuren van ambtenaren in zitten. Zeer kostbaar dus. Alle reden voor de VVD,  om te kijken of dat geld wel nuttig wordt besteed.

Al sinds 2007 is Steenwijkerland bezig met het herzien van het bestemmingsplan buitengebied. Echter door tegenstrijdige belangen van enerzijds de bescherming van Natuurgebieden en anderzijds belangen van industrie, landbouw en toerisme komen we niet tot een gemeenschappelijk gedragen bestemmingsplan. De belangrijkste oorzaak daarvan is de hoge beschermingsgraad, die de rijksoverheid nodig vindt voor het Natura 2000 gebied Wieden en Weeribben. De bedreigingen komen vnl. voort uit stikstof emissies ( Landbouw, Fabrieksschoorstenen en Auto’s).  Stikstof is een element dat de groei van planten bevordert. In een milieu dat arm is aan stikstof groeien andere planten ( lees kwetsbaarder) dan in een stikstof rijk milieu. Naarmate een milieu armer is aan voedingsstoffen als Stikstof en Fosfaat zal de plantenrijkdom toenemen. De provincie Overijssel heeft de ondankbare taak  via de Natuurbeschermingswet ( NB wet) die bescherming te effectueren, hetgeen erop neerkomt dat alle uitbreiding en nieuw vestiging van bedrijven in ons gebied zeer kritisch wordt bekeken.

Het is bijvoorbeeld niet mogelijk om voor alle veebedrijven in onze gemeente via het bestemmingsplan de mogelijkheid te bieden het bouwblok te vergroten, zodat bij een eventuele uitbreiding van het bedrijf niet gelijk een gehele bestemmingsplanprocedure hoeft te worden doorlopen. De VVD vindt dat belachelijk. Het bestemmingsplan is een collectief plan dat voorkomt dat elke ondernemer of particulier op hoge kosten wordt gejaagd t.g.v. een verplichte wijziging van het bestemmingsplan. ( Een kleine, partiële herziening van een bestemmingsplan kost inclusief alle onderzoeken zomaar € 25.000,-).  Voor een forse onderneming is dat misschien nog wel op te brengen, echter een kleine particulier begint daar niet zomaar aan. En dat zou jammer zijn. Er zijn veel creatieve mensen met een beperkte beurs, die voor levendigheid en dynamiek op het platteland kunnen zorg dragen. Wij dienen hen ook te faciliteren zonder dat zij daarvoor hoge kosten te moeten maken.

We hebben nu een beheersverordening voor het buitengebied en dat betekent feitelijk, dat alle activiteiten in het buitengebied zijn beschreven conform huidige bestemming en gebruik. Verandering van die bestemming of het gebruik kan onverminderd. We bouwen nog steeds in het buitengebied en er worden ook nog steeds bestemmingen gewijzigd.  De VVD vindt dat  de bescherming van de belangen van omwonenden prima geregeld kan worden door het “ja mits” principe te hanteren bij toekenning van bouwvergunningen of bestemmingswijzigingen. In het “mits” liggen dan een aantal criteria opgesloten, waaraan moet worden voldaan. Een lijst van voorwaarden, die moet worden afgevinkt.

 Of een beeldenbank, die helpt bij wat we wel en wat we niet willen. Vanzelfsprekend kennen gebieden binnen onze gemeente verschillende criteria en verschillende beelden.

Middels een prachtig proces van burger participatie zouden we op deze manier tot vernieuwing van het achterhaalde fenomeen “bestemmingsplan” kunnen komen. De VVD daagt dit College dus uit om het “verantwoord anders” te doen. Een handreiking naar ondernemers en burgers in het buitengebied. En dus minder gemeentehuis.

Het voorziet bovendien in een heel forse besparing op mensen en middelen, die thans worden ingezet op het terrein van de ruimtelijke ordening. Mensen en middelen, die naar de stellige overtuiging van de VVD van groter waarde zijn in het bieden van zorg en veiligheid aan onze burgers. Dat is verantwoord anders.

Bij de algemene beschouwingen heb ik dit College angsthazerij verweten en een gebrek aan visie. Dit is de eerste uitwerking van die uitlating. Mijn volgende bijdrage zal gewijd zijn aan de woonvisie en nut en noodzaak van een “Nationaal Park”.

 

Wim Stapel, fractievoorzitter VVD Steenwijkerland.

3 december 2014.